Verlede week is `n familielid van `n kollega in die vroeë oggendure in sy huis aangeval en vyftien keer met `n mes gesteek. Dit was `n inbraak wat sleg skeefgeloop het. Die vraag wat in my kop bly draai het, is hoekom? Wat laat `n mens dit doen? Ek het myself betrap dat ek eers baie kwaad geword het, toe hartseer geword het en toe in `n diep nadenke verval het. Waar stop dit? Wanneer stop dit? Wie gaan dit stop? Hoe gaan dit stop? Ek het begin dink oor die vyftien messteke en gewonder hoekom soveel keer?

Onlangs luister ek na `n bekende ekonoom wat die volgende statistieke op die tafel sit:

358 mense besit 45% van die wêreld se rykdom!
20% van die bevolking besit 80% van die wêreld se rykdom

Teen 2016 sal daar 17 miljoen mense in SA wees wat welsynstoelaes ontvang
Volgengs die World Competitive Report is SA 140ste uit 144 lande gelys.

Dit laat `n mens dink en wonder.

Iemand sê my onlangs dat hy die gevoel het dat daar veral vier dinge is waaroor ons mense baie emosioneel kan raak. Dit is die kerk, hul taal, politiek en rugbyskeidsregters. As ek sien hoe dikwels die kerk die nuus en die briewekolomme die afgelope tyd gehaal het, dink ek hy het dalk `n punt beet.

Die nuwe Pous is toe gekies en nie sonder belangstelling en kommentaar nie. Sy verkiesing en eerste openbare verskyning het mense gaande gehad en nuusbulletins op SKY, BBC, CNN en selfs eNCA vir ure domineer. Berigte en vertellings oor hom, wat aandui dat hy eintlik `n nederige en “gewone” mens is, het spoedig begin verskyn. Sy keuse, volgens gebruik, vir `n nuwe naam, het dit bevestig. Hy sal voortaan bekend staan as Franciscus I. Dit het my laat dink aan nog `n Katoliek, Benedictus van Nursia wat in die 5e en 6e eeu geleef het. Benedictus is in Rome opgelei, maar het in die stadjie Nursia gewoon. Hy is egter so deur die euwels van die dag ontgogel dat hy na die berge gevlug het en `n klooster op die Monte Cassino begin het. In een van sy geskrifte skryf hy veral oor nederigheid. Die twaalf reëls wat hy jare gelede aangegee het as `n weg na nederigheid, verdien na al die eeue steeds ernstige oorweging.

Gisteraand verwonder ek my weer op `n andersoortige wyse oor die wonder van die kerk. Ons gemeente hou kerkbasaar en `n menigte mense lag en kuier saam. Maar daar is iets anders wat my opval en bybly. Ek sien ook individuele mense raak. `n Man wat sy vrou onlangs aan kanker verloor het. Hy stap `n bietjie krommer (verbeel ek my?) maar geniet sy kleinkinders in dié veilige ruimte. Ek sien `n pa met sy klein dogtertjies. Ek hoor hoe hy sê: Kom kinders dit was lekker maar ons moet huistoe. Soos `n moederhen vat hy hulle om hul skouertjies en stap glimlaggend weg. Ook hulle ma is onlangs aan kanker dood… en my hart wil breek. `n Vrou kom vertel my met dankbaarheid `n storie oor haar man wat in `n gu-ongeluk was, wie se lewe permanent verander het, maar kom sê net dankie wat die kerk vir haar beteken. Klein kindertjies baljaar in hul honderde by die speletjies-ruimtes. Ek sien `n egpaar wat uit die buiteland teruggekom het. Die rede? Hulle het die basaar gemis en wou hulle kinders kaalvoet kom grootmaak. Ooms braai, mammas staan agter die tafels, opvallend baie nuwe jongmense kuier saam en drink `n glasie wyn…. En ek is dankbaar oor die ou wat die musiek uitgesoek het van Gerry Rafferty tot Bonny Tyler. En ek dink by myself. Dis kerk. Ek dink Christus glimlag stil-tevrede.

`n Vriend sê my dat die regter in die Oscar Pistorius-saak klaar sy finale uitspraak voorberei het: “Skuldig! Die hele samelewing is skuldig! Veral die kerke, die regering, die media, ons opvoedkundige instellings en sommer elkeen wat help vorm het aan ’n samelewing waarin sulke hartseer dramas hoegenaamd moontlik is”. “Skuldig”, lees die uitspraak verder, “nie deur wat gedoen is nie, maar veral deur wat nagelaat is om te doen.” “En”, voeg die regter by, “dit geld sommer ook vir die Griekwastad-moorde, die Sondagverkragter, die Modimole-monster, Anene Booysen en al die ander…”
Ek het min twyfel oor die feit dat Suid-Afrika tans in ’n morele krisis verkeer. Die nuusberigte waarvan ons daagliks kennis neem is die empiriese bewys daarvan. Laat ek dit egter eers baie duidelik stel: met hierdie skrywe maak ek geen uitspraak oor Oscar Pistorius nie. Tog wil ek dit waag om te sê dat al die gebeure om ons, wel simptome is en die kulminasie is van breuklyne wat baie diep lê en oor ’n lang tyd aankom. Ja, selfs al word Oscar onskuldig bevind, kom die vraag by `n mens op: in watter tipe samelewing gebeur so iets?

`n Gemeentelid stuur vir my die een: “Do not let a moment of madness brings you a lifetime of sadness”