{ARGIEF}

Gemeentes

Ons Godsbeeld tussen Vrydag en Sondag

Wanneer ek verder nadink oor die ongemaklike stilte tussen Vrydag en Sondag (sien http://www.communitas.co.za/index.php/blogs/300-tussen-in/1920-tussen-vrydag-en-sondag) kom daar vir my veral drie relevante temas na vore. Ek wil suggereer dat die manier waarop...

read more

Florerende Gemeentes

Dis weer die tyd van die jaar om mekaar seen en voorspoed toe te wens.  Ek wonder dikwels wat seen en voorspoed ten diepste vir mense beteken?  Hoe lyk die lewe wanneer mense dink hulle floreer?  Ek wonder dit veral ook oor gemeentes wanneer ek dikwels hoor hoe gemeenteleiers en gemeentelede praat as hulle terug kyk op die afgelope jaar en hulle wense uitspreek vir die komende jaar.  Wat is die kriteria vir florerende gemeentes?  Was dit ‘n goeie jaar omdat ons erediensgetalle gegroei het?  Is ons tevrede met 2009 omdat mense se bydraes darem ten minste konstant gebly het ten spyte van moeilike ekonomiese toestande?  Is ons tevrede weens die beduidende energie vir ‘n hele aantal kern gemeentebedieninge?  Wat is die onderliggende aannames van ons wense en gebede vir ons gemeente in 2010?

Miroslav Volf het so amper twee maande gelede ‘n inspirerende praatjie gelewer by ‘n jaarlikse missional church konferensie van Luther Seminary wat ek hier in St. Paul (Minnesota) bygewoon het.  Sy titel was God, Hope, and Human Flourishing. Eers begin hy in sy praatjie met Jurgen Moltmann se onderskeiding tussen optimisme en hoop. Moltmann se futurum (optimisme) is wanneer “we survey the past and the present, extrapolate about what is likely to happen in the future, and, if the prospects are good, become optimistic.”  Maar, “hope, on the other hand, has to do with good things in the future that come to us from outside, from God; the future associated with hope – Moltmann calls it adventus – is a gift of something new.  Hoop is die fokus op God wat belowe om nuwe dinge vanuit die toekoms in ons midde te doen.

Volf gaan dan voort om ‘n baie insiggewende beskrywing te gee van die hedendaagse Westernse verstaan van human flourishing.  Hy toon veral aan hoedat hierdie verstaan sover gekom het om florering te definieer as satisfaksie of bevrediging:  “that a flourishing human life is an experientially satisfying human life.”  Dit beteken, “No satisfaction, no flourishing. Sources of satisfaction may vary, ranging from appreciation of classical music to the use of drugs, from the delights of haute cuisine to the pleasures of sadomasochistic sex, from sports to religion. What matters is not the source of satisfaction but the fact of it. What justifies an activity or a given life-style or activity is the satisfaction it generates. And when they experience satisfaction, people feel that they flourish.”

read more

Die Luisterende Simfonie van Gestuurde Advent Gemeentes

Advent breek weer ons gejaagde lewens in.  Skielik, onverwags, elke jaar hierdie tyd, uit die toekoms.  Soos die bruidegom in die nag. Dan is dit tyd om die simfonieorkes tot bedaring te bring.  Die gewone uitvoerings van die jaar te stop.  Die musiek te verdoof. 'n...

read more

Gemeentes te midde van Armoede en Materialisme

Een van my Amerikaanse kollegas hier in Minnesota wou my graag voorstel aan ‘n vriendin van hom wat oorweldig is deur die armoede wat sy in Khayelitsha en Langa ervaar het toe sy onlangs vir twee weke in die Kaap gaan kuier het.  Hy het my vooraf na haar blog verwys waar sy haar foto’s geplaas en refleksies gedeel het terwyl sy daar was (kyk gerus daarna op http://owlrainfeathers.blogspot.com/2009_02_01_archive.html – van 20 Februarie en verder terug op haar blog).  Ons nooi hulle toe oor vir ete een aand verlede naweek, want ons laat ook nooit ‘n geleentheid verby gaan om bobotie (met regte Kaapse blatjang!), geelrys-met-rosyntjies, en melktert vir poeding (wat nie van Nestle produkte gemaak is nie!) voor te sit aan mense wat dit nie ken nie (al is dit ‘n gesukkel om die speserye hier te vind soos wat ons dit in die Oriental Plaza in Johannesburg kon koop, of om die kerrie te laat smaak soos dit in die Bo-Kaap smaak!).

Die gesprek was diep, fasinerend, en uiteindelik ‘n teologiese besinning oor wat dit vir Christene beteken om vanuit bevoorregte omstandighede en te midde van ‘n materialistiese kultuur in verhouding te leef met diegene wat minder bevoorreg is en in armoede leef.  Die worsteling in ons gesprek word goed opgesom in ‘n preek wat my vriend se vriendin (haar naam is Tamie) gelewer het kort nadat sy teruggekom het uit Suid-Afrika.  Ek deel dit graag hier (al beteken dit ‘n langer blog bydrae as gewoonlik), want dit help my om weer te dink oor wat ons in gemeentes doen in die verband.  Ek is veral getref deur die impak wat die mense van Khayelitsha en Langa op hierdie Amerikaanse vrou gemaak het met hulle gasvryheid, en veral die oenskynlike geluk wat hulle vind in ‘n eenvoudige lewenstyl.  Ek het maar net weer besef dat om veel meer gaan as om bloot aan arm mense te dink as die objekte van ons welsynsprojekte, en hoe ons dikwels ons hulp aan ander as ‘n verskoning gebruik om nie verhoudings te bou waarin ons ook ‘n kans het om te verander nie.  Kan ons dalk stories deel van gewoontes en praktyke wat gemeentes in die verband kweek?

Hier is Tamie se preek:

read more

Herwin Hoop in die Batebouer

Vanjaar se Verantwoordelike Vernuwing konferensie se herwin hoop tema, en die prominensie van bate metafore in sommige van die aanbiedings en refleksies, het my laat wonder hoe ons kan seker maak dat gemeentes hul “bates” en hul eie vermoens om “batebouers” te wees in ‘n teologiese perspektief op hoop kan verstaan.  Aan die een kant bring die bates-metafore ‘n welkome fokus op die positiewe wat God aan gemeentes gee, en help dit met ‘n hoopvolle eerder as probleemstellende teologiese uitgangspunt.  Aan die ander kant sou die gevaar kon bestaan dat valse hoop geskep word in die bates self, eerder as om die fokus te hou op God as die eintlike Batebouer in verhouding tot ons rentmeesterskap van God se bates.  In die metafoor van ‘n ou Halleluja liedjie, hoe kan ons ons seeninge tel en terselfdertyd nooit die God wat die seeninge gee vervang met die seeninge self nie?

Ek het aan die volgende aanhaling van Douglas John Hall, in sy The Cross in Our Context (p.195), gedink:  “A theology that confesses hope, not finality or consummation, will certainly have a mission in the midst of a despairing world, but it will be a mission that recognizes an expansiveness of divine grace that far exceeds its own grasp and representation of this mission.  For in the first place it will be hope in God, not in its own always-limited appropriation of God’s redemptive work.  Christian mission is a particular, ongoing attempt faithfully to comprehend and participate in the missio Dei…  Christians are those who have glimpsed in faith something of the reality and depth of this divine labor and who strive to involve themselves in it.  But they know that it is not their work, and they know that its end eludes them and in its advent may utterly surprise them.  Therefore they do not, may not, present themselves as a community for which all is finished – a body uniquely knowledgeable of the divine economy, in possession of secret truth concerning God’s closure of history, etc. (they are not Gnostics!).”

read more

Die Blinde Kol

Gegewe my huidige navorsing in gemeentes, doen ek heelwat leeswerk rondom eskatologie in die teologie en fenomenologie in die filosofie.  Ek kom toe so ‘n paar weke terug af op Otto Scharmer, besigheidskonsultant en stigter van die Presencing Institute, se nuwe boek, Theory U (Berrett-Koehler, 2009).  Dit is veral die subtitel wat my nuuskierig gemaak het, nl. Leading from the Future as It Emerges.  Scharmer worstel met organisatoriese leierskap te midde van sosiale verandering en hoe dit die transformasie van organisasies raak.  Hy fokus veral op wat hy die social fields van ‘n organisasie noem:  “Social fields… designates the totality and type of connections through which the participants of a given system relate, converse, think, and act.” En hy begin sy meer as 500 bladsye boek met ‘n beeld van die blinde kol.

“The blind spot is the place within or around us where our attention and intention originates.  It’s the place from where we operate when we do something.  The reason it’s blind, is that it is an invisible dimension of our social field, of our everyday experience in social interactions.  This invisible dimension of the social field concerns the sources from which a given social field arises and manifests.” Hy gaan dan voort om dit te illustreer aan die hand van die werk van ‘n kunstenaar:  “we can look at the work of art after it has been created (the thing), during its creation (the process), or before creation begins (the blank canvas or source dimension).” Volgens Scharmer kan dieselfde analogie vir leierskap gebruik word, en kan ons na leierskap vanuit drie verskillende oogpunte kyk:  (1) wat leiers doen (taak); (2) hoe leiers dit doen (proses); (3) vanuit watter bronne leiers funksioneer (onsigbare en onderliggende dimensie wat die aard van leierskap bepaal).  Oor eersgenoemde is daar al tonne leierskapboeke geskryf, terwyl die tweede kategorie waardevolle navorsing opgelewer het oor die laaste 15-20 jaar.  Oor laasgenoemde is daar egter nog bitter min sistematiese navorsing en skryfwerk gedoen.

read more

Behoort, Beleef en Bely

Behoort, Beleef en Bely (Atrikel is onlangs in Beeld gepubliseer) Ek het grootgeword in ‘n kerk waar die skema oor lidmaatskap werk met drie B’s: Bely, Beleef en Behoort. Jou geloofsreis begin met Bely. ’n Mens moet die waarhede van die Bybel in stellings of...

read more

Gemeentelike Geloofsvorming: Om te Weet of Om te Leer?

Uit die opvoedkundige wereld het daar so pas ‘n boek verskyn van John Baldacchino oor die opvoedkundige filosofie van Maxine Greene.  Die titel is “Education Beyond Education: Self and the Imaginary in Maxine Greene’s Philosophy” (Peter Lang, 2009).  Vir Greene beteken opvoeding baie meer as blote kennis (om te weet).  Sy skryf iewers, “we are interested in education here, not in schooling”.  Om te leer en om te weet verteenwoordig twee radikaal verskillende benaderings tot opvoedkunde.  Die om-te-leer benadering waag dit na die ondefinieerbare ruimtes wat sekerhede en bekendhede oorskry.  Baldacchino beskryf dit so:  “Whenever the worlds of norm and normality are presented as valid by dint of their ‘familiar nature’, we know that this is a self-imposed assumption.  We impose such worlds on each other because we are always anxious that otherwise we run the risk of having no truth, or beauty or goodness – or so they tell us.  But as Greene states, we should be concerned with wide-awakeness ‘not with the glowing abstractions – the True, the Beautiful, and the Good””.

read more